Op reis voor vrede 1615-1616

Klik hier voor de researchtour in Google Earth
plugin vereist - werkt alleen in firefox & safari

Op reis voor vrede

Scroll naar beneden voor meer of volg de links -->Novogrood >
In oktober 2014 verscheen bij uitgeverij WalburgPers te Zutphen Op reis voor vrede. Met het Journael over de Nederlandse vredesmissie naar Zweden en Rusland, 1615 – 1616, een boeiend kijk- en leesboek dat zeventiende-eeuws erfgoed op verantwoorde wijze relevant maakt en tot leven wekt in onze eigen tijd. De feestelijke presentatie van het boek vond plaats op 10 oktober 2014 tijdens het congres “Op Reis voor Vrede” in de Openbare Bibliotheek Amsterdam. De eerste exemplaren werden aangeboden aan Z.E. de Ambassadeur van het Koninkrijk Zweden in Nederland, Dhr. Håkan Emsgård en Z.E. de Ambassadeur van het Koninkrijk de Nederlanden in Zweden, Dhr. Dr. Philip de Heer.

Op reis voor vrede is na Nova Zembla het tweede grote zeventiende-eeuwse reisverhaal naar het onbarmhartig koude Noorden. In de winter van 1615 trekken drie Nederlandse gezanten de bevroren wildernis van noordwest Rusland in. Het nobele doel van hun missie is om te bemiddelen in de allesverwoestende oorlog tussen Zweden en Rusland. Hun expeditie is een van de eerste internationale vredesmissies uit naam van de Nederlandse regering. Het verhaal van de reis zelf wordt in geuren en kleuren verteld door Anthonis Goeteeris. Als ooggetuige hield hij een journael bij en maakte meer dan twintig unieke tekeningen, die voor het eerst Rusland en de Russen in beeld brachten in Nederland.

Op reis voor vrede biedt daarvan de moderne en rijk geïllustreerde editie, gedrukt op Zweeds papier en prachtig vormgegeven in de sfeer van het oorspronkelijke reisjournaal. De inleiding biedt een tweeledig perspectief op het verhaal. Gouden-Eeuwspecialist Frans Blom (UvA) belicht het cultuurhistorische en politieke belang van deze vredesmissie voor de jonge Nederlandse Republiek. Peter Bas Backer, voormalig vredesdiplomaat in Bosnië en verre nazaat van een van de gezanten, geeft een visie op de onderhandelingen vanuit zijn kennis en ervaring in de actieve diplomatie.

Over de auteurs

Frans R.E. Blom is als senior-onderzoeker bij het Amsterdams Centrum voor de Studie van de Gouden Eeuw (UvA)gespecialiseerd in de cultuur en literatuur van dezeventiende eeuw.
Peter W.A. Bas Backer heeft een lange staat van dienst in de internationale diplomatie en was als vredesdiplomaat onder meer actief in Bosnië.

Frans R.E. Blom en Peter W.A. Bas-Backer, Op reis voor vrede. Met het Journael over de Nederlandse vredesmissie naar Zweden en Rusland, 1615 – 1616, Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, ISBN 978.90.5730.983.0, prijs €29,50 – 248 pagina’s

Voor interviews, beeldmateriaal en/of een recensie-exemplaar kunt u contact opnemen met Uitgeversmaatschappij WalburgPers
Winnie Urban, marketing & communicatie,
Postbus 4159, 7200 BD Zutphen
T +31(0)575-590336
F +31(0)575-542289
E [email protected]
I www.walburgpers.nl

Research

Ter voorbereiding van de reis ging Erik Gelsema aan de slag met de aanwijzingen (kaarten en tekst) die het boek geeft, teneinde alvast zoveel mogelijk locaties uit het boek terug te vinden in het Rusland van 2015.

Scannen van de tekst op geografische aanwijzingen

Veel plaatsen zijn in de loopder eeuwen verloren gegaan; gevonden kaarten uit de 2e wereldoorlog boden echter verrassend vaak uitkomst.

Zoekgebied, samengesteld uit Duitse troepenkaarten uit 1942

Ter plaatse mei 2015

Vrienden Koen van Staalduinen en Erik Gelsema vergezelden Frans Blom op reis in de voetsporen van Goeteeris.

Het team in St. Petersburg



Novogrood

< Op reis voor vrede Novogrood - Starra Russa >

Ter plaatse mei 2015

Op verkenning in Novgorod


De trap die Goeteeris bracht tot de Metropoliet


In de kelder vallen alle puzzelstukjes samen


Novogrood - Starra Russa

< Novogrood Starra Russa >

Journael der legatie

(p.132)"Den 12 dito, des morghens ten 8 uyren, [...], sijn de voorszeyde Heeren van Veenhuysen ende Bas beyde op een groote Slede gaen sitten [...]. Ende comende buyten het voorszeyde Casteel op de Rivier Wolgada, die seer starck toeghevrosen was, [...]."
(p.134)"[...] hebben onse reyse ghevordert lancx den cant vande Rivier. Ende daer naer ghecomen op een groot Meer, ghenaemt Ilmeen, langh 12 mijlen ende 4 mijlen breedt. [...]. Ende sijn des avondts ghecomen bij een Clooster, gheleghen aende selve Rivier, ontrent 7 mijlen van Novogrood, [...]."
(p.135)"Op den avondt hadden wy ghemeent tot Starra Russa te comen, maer wiert ons belet, door dien wy den rechten wech misten, ende wel een groote halff mijl uytden wech ghereden waren, die wy wederom comen moisten, wesende een ander cleyn Rivierken ingheslaghen. [...]. Maer namen ons logement aldaer op den cant vande Rivier int Bosch, onder den blaeuwen Hemel, [...]."
(p.136)"Den 14 Novembris des morghens, voorts ghereden sijnde, sijn corts aenden middach gearriveert tot Starra Russa, [...]."

Research


IJs op het Ilmenmeer.
Getoonde route: 72,5 km. Het Journael vermeldt geen gemeten afstand.

Ter plaatse mei 2015

In het Ilmenmeer


Starra Russa

< Novogrood - Starra Russa Starra Russa - Posseleauwo >

Ter plaatse mei 2015

Ontdekking van de zouthuisjes

Starra Russa - Posseleauwo

< Starra Russa Gessup >

Journael der legatie

(p.138)"Den 17 dito des morghens, sijn wij wederom uyt Starra Russa vertrocken, [...]"
(p.139)"[...], ende sijn des avonts geariveert in een plaets genaemt Gessup, alwaer seer weynich Huysen stonden, meest al geruyneert ende verbrant, [...]. Den 18 Novembris, naer dat wy noch ontrent 4 mijlen langhs de Riviere, die wy ghepasseert sijn, ghecomen waren, [...] Ende noch ontrent 3 mijlen voorder ghereden sijnde over deselve Rivier, op den avondt sijn ghecomen in een plaets liggende aende cant vande selve Rivier ghenaemt Posseleauwo, alwaer noch eenighe huysen stonden."

Research

4+3 (duitse) mijl: 51,8 km (afgelegd op 18 nov.); getoonde route: 59 km. Gessup lijkt niet meer te vinden, maar zou dus vermoedelijk ergens in de Delta gelegen moeten hebben op zo'n 8 à 10 km van Staraya Russa.

Gessup

< Starra Russa - Posseleauwo Posseleauwo >

Research

Aanbevolen gebied ter ontgraving van het oude Gessup.

Posseleauwo

< Gessup Posseleauwo - Milagona >

Journael der legatie

Research

In Op reis voor vrede wordt Pola als mogelijke locatie van Posseleauwo aangeduid (voetnoot p.139). Wikipedia geeft посёлок (posёlo) als tweede naam voor deze plaats en meldt dat de nederzetting is ontstaan ​​als een klein station in 1896 ( Пола (посёлок).

Posseleauwo - Milagona

< Posseleauwo Milagona >

Journael der legatie

(p.140)"Den 19 Novembris voorts ghereden sijnde 2 mijlen langhs de voorszeyde Rivier, vonden een plaets daer wel eer een groot Dorp hadde ghestaen, gheleghen sijnde omtrent seven ende een halff mijlen van Starra Russa voornoemt."
(p.141)"[...] sijn voorts ghereden, sulcks dat wy des naer-middachs gheariveert sijn in een quartier gheleghen dicht aende Rivier, [...]. Welcke plaets ghenaemt is Milagona, ende gheleghen 8 mijlen van Starra Russa voornoemt."

Research

8 (duitse) mijlen: 59,3 km. Getoonde route (28,6 km) + Starra Russa - Posseleauwo (57,5 km): 86,1 km. Er hoeft echter niet over het ijs gerekend te zijn. De gezanten zouden van de lokale bevolking de gebruikelijk afstand hebben kunnen vernemen. Tegenwoordig bedraagt de afstand over de (om)weg van het huidige Rosino naar Staraya Russa zo'n 64 km.

Milagona

< Posseleauwo - Milagona Milagona - Romanouw >

Journael der legatie

Research

"Milachowo" staat vermeld in vak 07/34-35 op de kaart Truppenausgabe Rußland 1:25.000 Blatt Nr. O-36-76-D-b (1942).

Milagona - Romanouw

< Milagona Romanouw >

Journael der legatie

(p.142)"[...] van daer vertrocken naer haer quartier, genaemt Romanouw, wesende ontrent een groote halff mijl voorder [...]".

Research

Een halve mijl: ongeveer 3,5 km; de afstand van de getoonde route komt exact overeen. Milachowo en Romanowo op de kaart uit 1942.

Romanouw

< Milagona - Romanouw Milagona - Gleboa >

Journael der legatie

Research

"Romanowo" staat vermeld in vak 04/36 op de kaart Truppenausgabe Rußland 1:25.000 Blatt Nr. O-36-76-D-b (1942).

Milagona - Gleboa

< Romanouw Gleboa >

Journael der legatie

(p.150)"Den 17 Decembris smorghens vroech, sijn hare Edelen vertrocken van Milagona, ende des avondts gheariveert in haer nieuw quartier, in een Dorp genaemt Gleboa, wesende 8 duytsche mijlen vorder [...]".

Research

8 duitse mijl: 59,3 km. De getoonde route meet 60,8 km; 1300 meter hiervan zijn de afstand van de rivier naar het huidige dorp Glebovshchina.

Gleboa

< Milagona - Gleboa Demyansk >

Journael der legatie


(p.151)"Ende is dit quartier ghelegen neffens een tamelicken hoogen Berch, van welcken Berch deze plaets van Gleboa hem vertoont als dese Figuere is uytwijsende."

Demyansk

< Gleboa Diderina >

Research

WOII: Demyansk Pocket: Duitse troepen raken in maart 1942 bij Demyansk omsingeld door het Rode Leger. Beelden van een zoektocht naar oude lijken in de modder (ZDF, 1993)

Ter plaatse mei 2015

In het museum van Demyansk


Diderina

< Demyansk

Journael der legatie


(p.151)"[...] vande welcke hare Edelen Daghelicx tweemael moesten rijden op haer Edelen Sleden naer 'tquartier vanden Edele Heer Ambassadeur van Groot Brittanien, leggen opwaert van ons quartier, naer 'tquartier vande Heeren Russche Ghesanten, omtrent een Worst, 'twelck inde Russche tale een Mijle beteeckent, ende is een vijfde-deel van een duytsche Mijle. Ende was ghenaemt Diderina [...]"

Research

De figuur toont het zoekgebied voor Diderina: een straal van 1 Worst rond het huidige Glebovshchina én een plek dichter bij de rivier. De onderzochte Truppenausgaben: 1:50.000 O-36-90-Al, 1:50.000 O-36-89-B, 1:25.000 O-36-89-B-b, 1:50.000 O-36-77-D, 1:25.000 O-36-77-D-d en 1:50.000 O-36-78-C lijken echter geen aanknopingspunten te bieden.

Ter plaatse mei 2015

Op weg naar Diderina

Op de heuvel van Diderina

Colofon

Website ontwerp door Jeulab

Erik Gelsema, factotum

foto karenvangilst.com

Jeulab - geographic exploration
2015-2016